Từ thời điểm được công nhận năm 1981 đến nay, HIV vẫn luôn một căn bệnh mãi chưa thể tìm được lời giải. Cho dù các nhà khoa học đã phân lập được loại virus này, cũng như hiểu được cơ chế sinh bệnh của chúng, chúng ta vẫn chưa thể phổ biến một phương pháp điều trị đặc hiệu nào dành cho HIV. Do đó, đây là một mối lo rất lớn đối với các bệnh nhân nhiễm HIV. Vậy, một bệnh nhân nhiễm HIV có thể sống được bao lâu? Hãy cùng tìm câu trả lời trong bài viết này nhé!
Diễn tiến của bệnh HIV
Trước hết, chúng ta cần phải hiểu nhiễm HIV diễn tiến ra sao.
HIV diễn biến qua 4 giai đoạn bao gồm:
- Giai đoạn cửa sổ: Đây là giai đoạn đầu tiên của nhiễm HIV, thường xuất hiện 2-4 tuần sau phơi nhiễm. Trong giai đoạn này bệnh nhân có thể có một vài triệu chứng không đặc hiệu bao gồm sốt nhẹ, đau đầu, đau họng, sưng hạch, mệt mỏi, buồn ngủ, buồn nôn, tiêu chảy… Ở giai đoạn cửa sổ, virus di chuyển và trong máu và dần nhân lên, các phản ứng trên là sự “phản kháng” của cơ thể với sự xâm nhập và nhân lên của virus. Trong giai đoạn này, các xét nghiệm thông thường không phát hiện được sự hiện diện của virus HIV trong máu.
- Giai đoạn không triệu chứng: Còn gọi là giai đoạn tiềm tàng. Trong giai đoạn này, các xét nghiệm đã có thể phát hiện được virus HIV tồn tại trong máu. Tuy nhiên, các triệu chứng trên đã không còn, bệnh nhân hầu như không có triệu chứng gì và sinh hoạt như người bình thường. Nếu được phát hiện và điều trị thuốc kháng virus (ARV) sớm từ giai đoạn này, sự nhân lên của virus sẽ được kiểm soát và tránh được việc bệnh diễn tiến nặng. Bệnh nhân giai đoạn không triệu chứng vẫn có thể lây nhiễm cho người khác mặc dù không có triệu chứng và đã điều trị thuốc kháng virus. Do đó, vẫn cần phải rất cẩn trọng trong sinh hoạt để tránh lây nhiễm cho những người xung quanh. Giai đoạn không triệu chứng thường kéo dài trong khoảng 5-10 năm trước khi bệnh nhân bắt đầu xuất hiện các triệu chứng của suy giảm miễn dịch.
- Giai đoạn có triệu chứng: Ở giai đoạn này, virus nhân lênh nhanh chóng, tấn công mạnh vào hệ miễn dịch khiến cho khả năng phản kháng của cơ thể dần yếu đi. Giai đoạn này thường không kéo dài quá 2 năm. Điều trị bằng thuốc kháng virus có thể làm chậm quá trình này, nhưng không thể tránh được việc bệnh diễn tiến nặng thêm. Các triệu chứng thường gặp trong giai đoạn này bao gồm: sụt cân, các nhiễm trùng cơ hội như loét miệng, viêm phổi tái diễn, viêm xoang, viêm vai,…, hạch lớn toàn thân, sốt, tiêu chảy kéo dài. Hệ miễn dịch lúc này bị tàn phá nặng nề nên có thể có thể dễ dàng bị tấn công bởi bất cứ tác nhân nào bên ngoài.
- Giai đoạn AIDS: Giai đoạn AIDS cũng là giai đoạn cuối của nhiễm HIV. Trong giai đoạn này, hệ miễn dịch đã bị phá huỷ hoàn toàn và suy yếu. Bệnh nhân giai đoạn cuối thường tử vong do các nhiễm trùng cơ hội. Giai đoạn AIDS thường không sống quá 2 năm. Việc điều trị kháng virus trong giai đoạn này thường không đem lại nhiều lợi ích.
>> Xem thêm:
- Xét nghiệm HIV sau 6 tháng có chính xác không? Lý do Tại Sao?
- Dấu hiệu nhiễm HIV sau 1 Năm dễ Nhận Biết Nhất là gì?
HIV có thể điều trị khỏi được không?
Hiện nay, chúng ta vẫn chưa có bất kỳ một loại thuốc đặc trị nào dành cho HIV cũng như chưa hề có loại vaccine nào có thể giúp tránh được sự lây lan của loại virus này. Chỉ có thuốc kháng virus (ARV) đã được chứng minh là có thể làm chậm sự nhân lên của virus bên trong cơ thể, giúp bảo vệ hệ miễn dịch và giảm tỷ lệ mắc các bệnh nhiễm trùng cơ hội. Do đó, ARV có thể cải thiện chất lượng cuộc sống cũng như gia tăng tuổi thọ cho bệnh nhân. Tuy nhiên, các tác dụng này chỉ giúp làm chậm diễn tiến của bệnh chứ không hề làm virus biến mất trong cơ thể.
Mặc dù HIV vẫn được coi là căn bệnh thế kỷ và chưa có phương pháp điều trị đặc hiệu, chúng ta đã có một vài thử nghiệm về các phương. Ngày 29/07/2022, thế giới ghi nhận trường hợp thứ tư được chữa khỏi HIV. Các trường hợp được chữa khỏi HIV đều nhờ vào phương pháp cấy ghép tuỷ xương. Đây là một phương pháp còn mới mẻ, tuy nhiên các thử nghiệm điều trị cho thấy phương pháp này có vẻ rất tiềm năng để ứng dụng điều trị trong trương lại. Tuy nhiên, việc tìm được người hiến cũng như người có tuỷ xương khớp với người bệnh phù hợp là rất khó. Do đó, kể cả khi phương pháp này được phổ biến, các bệnh nhân HIV cũng rất khó được tiếp cận.
Nhiễm HIV có thể sống được bao lâu?
Bệnh nhân HIV đầu tiên của Việt Nam, ghi nhận nhiễm năm 1990, hiện nay vẫn đang sống và làm việc khoẻ mạnh. Theo một số nghiên cứu, bệnh nhân nhiễm HIV có thể kéo dài cuộc sống lên đến 50-60 năm nếu duy trì điều trị bằng thuốc kháng virus đều đặn.
Việc tuân thủ điều trị bằng thuốc kháng virus ARV có thể giúp tải lượng virus dưới ngưỡng ức chế đạt 96%. Điều này vừa giúp bệnh chậm tiến triển ở bệnh nhân, giúp kéo dài tuổi thọ, cải thiện chất lượng sống, vừa giúp giảm khả năng lây nhiễm cho cộng đồng.
Làm thế nào để bệnh nhân HIV có thể sống lâu và khoẻ mạnh?
Trong tất cả các trường hợp, người nhiễm HIV nên được tiếp cận điều trị bằng thuốc kháng virus (ARV) sớm nhất có thể. Việc điều trị thuốc kháng virus sớm có thể giúp cải thiện đáng kể tiên lượng và kỳ vọng sống.
Điều trị kháng virus là điều trị ngoại trú và điều trị suốt đời. Bệnh nhân có thể điều trị tại nhà, nhưng phải tuân thủ tuyệt đối và suốt đời. Việc tuân thủ điều trị không những là mang lại hy vọng về một cuộc sống lâu dài hơn cho bệnh nhân HIV, mà còn kéo dài thời gian cho các bệnh nhân trước khi các phương pháp điều trị mới được phát hiện và phổ biến.
Nếu trước đây, người ta coi HIV là căn bệnh thể kỷ, và nhiễm HIV là bản án tử. Thì ngày nay, cùng với việc điều trị kháng virus, HIV không còn là án tử nữa mà bệnh nhân có thể có một cuộc sống hoàn toàn bình thường.
Sau khi bắt đầu điều trị bằng thuốc kháng virus khoảng 3 tháng, nồng độ virus sẽ giảm rất nhanh trong máu. Người bệnh gần như khoẻ mạnh bình thường và khả năng lây nhiễm cũng giảm đáng kể. Sau 6-10 tháng, nếu như tuân thủ điều trị, nồng độ virus sẽ giảm sâu và có thể không còn phát hiện được trên xét nghiệm nữa. Để đạt được điều này, người bệnh cần tuân thủ đúng liều, đúng cách, đúng giờ theo hướng dẫn của bác sĩ điều trị.
Trên đây là bài viết “Nhiễm HIV Sống Được Bao Lâu?“, hy vọng bài viết này đã giúp cho bạn đọc hiểu thêm về tiên lượng sống của căn bệnh thế kỷ này. Nếu thấy bài viết hữu ích, hãy chia sẻ bài viết này để có nhiều bệnh nhân HIV được tiếp cận với thông tin này hơn nhé!
